Şaşılık ameliyatı, göz kaymasının ilerlediği veya diğer şaşılık tedavi yöntemlerine yanıt alınamadığı durumlarda başvurulan bir tedavi şeklidir. Şaşılık, her yaş grubunu etkileyebilen ortak göz problemlerinden biridir. Çeşitli sebeplerden dolayı gelişebilen göz kayması müdahale edilmesi gereken bir sağlık problemidir. Aksi takdirde gözün kayma derecesi her geçen gün artabilir ve beraberinde göz tembelliği gibi görme yetisini etkileyebilecek rahatsızlıklara yol açabilir.
Şaşılık tedavisinde en etkili yöntem olarak kabul eden ameliyat yöntemi ile gözler arasındaki paralelliğin sağlanması hedeflenir. Ameliyathane ortamında gerçekleştirilen bu ameliyat genel veya lokal anestezi etkisi altında yapılabilir. Güvenilir bir yöntem olması ve genel anestezi altında yapılıyor olması her yaş grubunun şaşılık ameliyatı olabilmesini destekler.
Çocuklarda Şaşılık Problemi
Şaşılık, doğumsal nedenlerle gelişebilen, genetik faktörler ile çocuğa aktarılabilen veya doğum sırasında yaşanan bir travma sonucu göz kaslarında oluşan bir hasarla meydana gelen bir problemdir. Bebeğin doğumdan sonraki ilk 4 ayında ara ara olan göz kayması normal kabul edilir. Göz kaslarının gelişmesiyle beraber gözler arasındaki paralellik kazanılabilirken kalıcı şaşılık olan bir çocukta bu iyileşme görülmez. Yakından takip gerektiren bu duruma genellikle altıncı aydan itibaren müdahaleler gerçekleştirilir. Göz tembelliği veya ileri derece şaşılık olmadığı takdirde başlangıçta gözlük tedavisine başvurulabilir. Özellikle hipermetrop veya miyop gibi bir kırma kusurundan kaynaklı şaşılık geliştiğinde bu görme kusurlarına yönelik bir gözlük kullanılabilir. Gözlük tedavisi göz kapama egzersizleriyle desteklenebilir. Bu sayede hareket tembelliği gelişmeye başlayan gözün çalışması teşvik edilebilir.
Gözlük ve egzersizlerin yetersiz olduğu noktada cerrahi müdahalelere başvurulur. Hastanede kalmayı gerektirmeyen ve pansuman ihtiyacı yaratmayan bu ameliyat sayesinde çocuklar da rahat bir şekilde şaşılık tedavisi olabilir. Çocuğun ameliyat geçirmesi fikri aileler için sıkıntı teşkil edebilir. Ancak şaşılık probleminin ilerlemesi daha ciddi göz problemleri getirebileceğinden ve ilerleyen yıllarda çocukta estetik kaygılar yaratıp psikolojik problemler açığa çıkarabileceğinden tedavinin aksatılmaması önerilir. Şaşılıkta erken tedavi, tedavi başarı oranının yükselmesini sağlar ve tek bir ameliyatla şaşılık için kalıcı bir çözüm olabilir.
Yetişkinlerde Şaşılık Problemi
Erken yaşlarda gelişen şaşılığın tedavi edilmemesi, sonradan gelişen bir göz sinir felci, geçirilen travmatik bir kaza, enfeksiyonel hastalıklar veya hormonal bozukluklar yetişkinlikte şaşılık gelişmesine neden olabilir. Her yaş grubunda görülebilen bu durum diğer kırma problemlerinin ilerlemesi nedeniyle de gelişebilir. Çocukluk döneminde olduğu gibi gözlük ve egzersiz tedavileri yetişkinlik döneminde şaşılık tedavisinde ilk adımı oluşturur. Yetişkinlerde botoks uygulaması gibi farklı tekniklere de başvurulabilir. Yapılacak olan toksin uygulaması ile gözde kayma yaratan güçlü kasların devre dışı kalması böylece güçsüz kasların daha etkili bir hale gelebilmesi sağlanabilir. Tedavinin yetersiz kaldığı durumda, şaşılığın ilerlemeye devam etmesi halinde veya göz tembelliği oluştuğu durumlarda ise direkt olarak ameliyata başvurulur.
Yetişkinlerde şaşılık ameliyatı özel bir durum olmadığı müddetçe lokal anestezi altında uygulanır. Hastanın heyecan düzeyinin yüksek olması halinde hasta talebi ile genel anestezi altında da ameliyat yapılabilir. Ameliyat öncesinde yapılacak olan detaylı muayeneler ile göz hareketliliğin sağlayan kasların hangilerine müdahale edileceği belirlenir. Ameliyat sırasında göz kaslarına müdahale edilir. Aynı gün içerisinde hastalar dinlenmek suretiyle taburcu edilir.
Şaşılık ameliyatı genellikle tek ameliyat ile başarılı olabilen ve şaşılığın ciddi ölçüde düzelmesini sağlayan bir tıbbi prosedürdür. Bazı özel durumlarda ameliyatın tekrarlanması gerekebilir. Kırma problemi olan kişilerin ameliyat sonrasında gözlük kullanımı devam edebilir. Şaşılık ameliyatında sadece gözün paralelliğini sağlamaya yönelik adımlar atılır, kırma problemlerine yönelik işlemler gerçekleştirilmez.
