Türkiye’de son dönemde artan kira fiyatlarıyla birlikte kiracı–ev sahibi uyuşmazlıklarının başında kiracı tahliyesi geliyor. Mahkemelerin en yoğun gündem maddelerinden biri haline gelen tahliye davaları, hem kiracılar hem de ev sahipleri açısından ciddi sonuçlar doğuruyor.
HANGİ DURUMLARDA KİRACI TAHLİYE EDİLEBİLİR?
Borçlar Kanunu’na göre kiracı, sözleşme süresi boyunca evinde oturma hakkına sahip. Ancak ev sahibinin kiracıyı tahliye ettirebileceği bazı durumlar var:
- Kira bedelinin ödenmemesi,
- Tahliye taahhütnamesi verilmiş olması,
- Ev sahibinin veya yakınlarının konuta ihtiyacı,
- Konutun yeniden inşa veya esaslı onarıma girecek olması,
- Kiracının sözleşmeye aykırı davranışları (örneğin evi izinsiz başkasına vermek, zarar vermek).
KİRA BEDELİNİN ÖDENMEMESİ EN YAYGIN SEBEP
Son yıllarda tahliye davalarının en sık gerekçesi kira bedelinin ödenmemesi. Ev sahibi, kiracının kira borcunu ödemediğini noter aracılığıyla ihtar çekerek bildiriyor. Ödeme yapılmazsa tahliye davası açılıyor. Mahkemeler, belgelerle ispatlanan kira borcunu tahliye için haklı sebep sayıyor.
TAHLIYE TAAHHÜTNAMESİNE DİKKAT
Kiracının imzaladığı tahliye taahhütnamesi, ev sahibinin en güçlü dayanağı. Sözleşme imzalanırken değil, daha sonraki bir tarihte özgür iradeyle verilen taahhüt geçerli sayılıyor. Bu belge, dava açmadan doğrudan icra yoluyla tahliyeye imkân tanıyabiliyor.
YENİDEN İNŞA VE İHTİYAÇ SEBEPLERİ
Ev sahibi, konutu kendisi veya birinci derece yakınları için kullanma ihtiyacında da tahliye davası açabiliyor. Ayrıca binanın yeniden inşa edilmesi veya büyük onarım gerektirmesi de haklı tahliye sebebi kabul ediliyor. Ancak bu durumlarda ev sahibinin gerçekten ihtiyacı bulunmalı; mahkeme aksi durumlarda kiracıyı koruyor.
YARGITAY’DAN EMSAL KARARLAR
Yargıtay, tahliye davalarıyla ilgili birçok karar verdi. Özellikle tahliye taahhütnamesinde kiracının serbest iradesinin aranması, ihtiyaç sebebiyle tahliyede ise ev sahibinin ihtiyacının gerçek ve samimi olması gerektiği yönündeki kararlar öne çıkıyor.
UZMANLARDAN UYARI
Kira Avukatlar, kiracıların haklarını bilmeden imzaladıkları belgelerin mağduriyet yaratabileceğini belirtiyor. “Kiracılar, tahliye taahhütnamesi imzalarken mutlaka dikkat etmeli. Ev sahipleri de haklı gerekçeler dışında tahliye isteyemez. Aksi halde dava kaybedilebilir” uyarısı yapılıyor.
SONUÇ
Kira artışları ve konut ihtiyacının arttığı günümüzde kiracı tahliyesi davaları hızla artıyor. Bu süreç hem kiracılar hem de ev sahipleri için yıpratıcı sonuçlar doğurabiliyor. Tarafların haklarını bilerek hareket etmesi, hukuki destek alması ve mümkünse uzlaşmayı tercih etmesi, uzun ve masraflı dava süreçlerinin önüne geçebilir.