Bu belgeden yola çıkarak Kimler İş Güvenliği Uzmanı olabilir? Sorusuna cevap vermeye çalışacağız.

İş güvenliği uzmanlığı sözü geçen kanun maddesinde; iş sağlığı ve güvenliği alanında görevlendirilmek üzere, iş güvenliği uzmanlığı yetkisine sahip olan, Bakanlı ve gerekli kuruluşlarında çalışma hayatını denetleyen müfettişler ile mühendislik, mimarlık eğitimi alan kişiler ve teknik elamanlar olarak tanımlanmıştır.

Sözü geçen teknik eleman ise teknik öğretmenler, kimyager, fizikçi ve biyolog gibi unvanlara sahip olanlar ile meslek yüksekokullarının iş sağlığı ve güvenliği bölümlerinden mezun olan ve iş güvenliği sertifikası kişiler olarak tanımlanır.

Buradan hareket ederek Kimler İş Güvenliği Uzmanı olabilir? Sorusunda öncellikle aşağıda belirtilen kişiler bakanlık tarafından iş güvenliği uzmanı olarak atanacaktır.

Bakanlık bünyesinde veya Bakanlığa bağlı kuruluşlarda çalışma sistemini denetleyen müfettişler,

Mühendislik ve mimarlık fakültelerinden mezun olanlar

İş sağlığı ve güvenliği bölümlerinde lisans veya ön lisans eğitimi alanlar

Teknik öğretmenler ile fizikçi, kimyager ve biyologlar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca iş güvenliği uzmanları olarak tercih edilmektedir.

İşyerlerinin ve İş Güvenliği Uzmanları Sınıflandırma

6331 sayılı kanuna göre iş yerlerinde iş güvenliği uzmanları aşağıdaki gibi üş farklı alana göre sınıflandırılmışlardır.

İş yerlerinin sınıflandırılması; Çok tehlikeli işyeri - Tehlikeli işyeri - Az tehlikeli işyeri

İş Güvenliği Uzmanlarının Sınıflandırılması; A sınıfı iş güvenliği uzmanı - B sınıfı iş güvenliği uzmanı - C sınıfı iş güvenliği uzmanı şeklinde sınıflandırılmaktadır.

Sınıflandırmaya Göre İş Güvenliği Uzmanlarının Görev Alabileceği İşyerleri Nerelerdir?

A sınıfı belgeye sahip olan iş güvenliği uzmanı çok tehlikeli sınıfta yer alan iş yerlerinde görev alır.

B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesine sahip olan kişiler tehlikeli sınıftaki iş yerlerinde görev alır

C sınıfı belgeye sahip olanlar ise az tehlikeli sınıftaki iş yerlerinde iş güvenliği uzmanı olarak görev alır.

İş güvenliği uzmanlığı ile alakalı olarak genel uygulamalar bu şekilde gerçekleşmiş olsa da aslında iş güvenliği uzmanlarının yetki, sorumluluk ve eğitimleri hakkında yönetmeliklerde geçici süreler ile istisnai durumlar oluşturulabilmektedir. Bu istisnai durumlar ise ilgili yasa maddesinde şu şekillerde belirtilmiştir.

Bakanlık; iş güvenliği ve iş sağlığı uzmanlarının görev ve yetkilendirilmesinde sektör bazlı olarak özel düzenleme yapabilme yetkisine sahiptir. Daha önceden yapılan düzenlemeler ile C sınıfı belgeye sahip olan iş güvenliği uzmanlarının daha farklı sektörlerde de çalışmasının önü açılmış oldu. Bu yayınlanan tabloda tüm C sınıfı personelin iş alanları ile ilgili gerekli bilgiler bulunmaktadır. Ancak belirtilen bu yasa şuan için yürürlükte değildir. İhtiyaç halinde gerekli görüldüğü zaman uygulamaya sokulabiliyor.

İş güvenliği uzmanları belgelerine göre yerleştirilmiş olan iş yerlerinde kendi tehlike sınıfı alanlarında iş güvenliği uzmanlarının belirtilen süreler içinde çalışıldıktan sonra yapılacak olan başvurular ile adayların tehlikeli çalışma sınıfları değiştirilebilmektedir. Bu yasa da belli bir dönemde gerek görüldüğü zaman tekrardan yürürlüğe girmektedir.

İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesi Almak Gerekli midir? 

Daha önceden hiçbir şekilde iş güvenliği belgesi almamış olanlar direkt olarak C sınıfı iş belgesi alabilmektedir. Bu belge işe başlangıç belgesi olarak düşünülebilir. Bu belgeyi alabilmek için de öncelikle iş güvenliği uzmanlığı kurslarına ve eğitimlerine katılmalı, yapılacak olan sınavlardan da geçerli puanı almak gerekmektedir. C sınıfına sahip olan iş güvenliği uzmanları belli süreler kendi alanlarında görev yaptıktan sonra yüksek lisans veya daha farklı bir eğitim programı sonrasında tekrardan sınava girerek çalışma sınıfını yükseltebiliyor. Bununla ilgili ayrıntılı bilgiler ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı internet sitesinde mevcut durumdadır.

Eğitime ve Sınava Girmeden İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesi Alabilmek Mümkün mü?

Mimarlık ve Mühendislik eğitimi veren fakültelerin 4 yıllık bölümlerinden mezun olanlar, teknik elemanlar ile iş sağlığı ve iş güvenliği alanlarında doktora eğitimini tamamlamış olanlar,

İş sağlığı ve güvenliği genel müdürlüğü bünyesine bağlı birimlerde en az on yıl süre ile görev yapmış olan mühendis, mimar ve teknik elemanlar,

İş sağlığı ve güvenliği alanlarında müfettiş yardımcılığını en az on yıl süre ile yapmış olanlar

İş sağlığı ve güvenliği genel müdürlüğü ile bu müdürlüğe bağlı olan birimlerde en az yıl süre ile uzman yardımcılığı yapmış olan veya hala yapıyor olan mimar, mühendis ve teknik elemanlar hiçbir eğitime katılmadan direkt olarak sınavlara girebilir ve A sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi alabilir.

Eğitime Katılmadan Doğrudan Sınava Girerek İş Güvenliği Uzmanlığı Belgesi Alabilecekler

İş sağlığı ve iş güvenliği alanlarında yüksek lisans yapan mühendisler, mimarlar ve teknik elamanlar eğitime katılmadan direkt olarak B sınıfı iş güvenliği uzmanlığı belgesi alabilecektirler. Fakat bu kişilerin de Bakanlık ve ÖSYM tarafından yapılacak olan iş güvenliği uzmanlığı sınavlarına girmesi gerekeceği gibi istenen sınav puanını da alması gerekmektedir. Aynı zamanda bu şekilde eğitim almadan sınava girecek adayın iki hakkı bulunmaktadır. İki girişinde de gerekli puanı alamayan eğitime ihtiyacı olmayan adaylar tekrardan eğitim süreçlerine sokulmakta ve gerekli eğitimleri aldıktan sonra sınava girebilmektedir.

Gerekli olan Kimler İş Güvenliği Uzmanı olabilir? Sorusunun ayrıntılı ve daha geniş kapsamdaki bilgisini Genel müdürlük internet sitesinden veya ÖSYM internet adresinden öğrenilebilir.