Röportaj Sena Kuru




(Seviye Okulları Kurucularından Şaban Varol)

Hangi mesleklerde tecih edilen üniversite önemli?


Mühendislik gibi bazı yetenekleri gerektiren bölümlerde teknik özellikleri olan üniversiteleri tercih etmek önemli. Üniversite sadece öğrencinin okuyup diploma aldığı, meslek hayatında bilgileri hayata geçirdiği bir kurum değil. Üniversite sahip olduğu değerlerle bir insana ufuk ve hayata bakış açısı kazandıran aynı zamanda sorunlara daha farklı alternatifler üretmekte yardımcı olduğu için seçilen üniversite önemlidir. Değer ve kültür kazanılan bir üniversitede eğitim görmesi bir insanın hem mutlu olarak hayatına devam etmesine, hem de yapmış olduğu işte daha başarılı olmasını sağlar. Bir ODTÜ’yü ODTÜ yapan üniversitedeki kültürdür. Bazı meslekler var ki kendi alanında otoriter olduğu bir üniversitede okunduğu zaman çok daha farklı.Tercih döneminde öğrenciler bunları göz önünde bulundurması gerekli.

Dikkat edilmesi gereken başka bir konu ise öğrenciler ailelerden kaçış noktası olarak gördükleri üniversiteyi, kendi yetiştikleri çevreden uzak bir ortamda okumak istiyorlar. Belli bir nokta haklı olsalar da zorlu bölümlerde bulundukları şehirde kendini tatmin edecek bir üniversite varsa bu üniversiteleri tercih etmelerini tavsiye ediyoruz. Tıp’ı düşündüğümüzde okuması zorlu bir süreç bu süreçte ailelerin yanında destek almaları önemli. Ağır bölümleri tercih edecek öğrenciler tercih yapacakları zaman zorluk kısmını göz önünde bulundurmadıklarında okul başladığında zorlu süreçte onlar için başlıyor. Belirli kurallara bağlı kalmama isteğinden kaynaklı aileden uzak tercih yapılıyor. Ağır bölümleri tercih yapmak isteyen öğrenciler bu durumuda göz önünde bulundurmalarında fayda var.
 
Ölü tercih ne demek?

Birinci terciğe yazılan üniversite, ikinci sıraya yazılandan daha aşağı sıralamaya sahipse ikinci olarak yazılan üniversite ölü tercih olarak tabir edilir. Öğrenci daha alt sıralamalı üniversiteye yerleşeceği için ikinci tercihteki yüksek sıralamaya yerleşme ihtimali olmadığı için bu şekilde tercih yapmanın bir getirisi yok.

Sıralama olarak tercih yaparken ne kadar yüksek sıralamadan başlayıp ne kadara kadar düşük sıralamalı üniversiteler tercih edilmeli?

Bir 40 binlik sıralama ile 200 binlik sıralamaya sahip öğrenciler için bu durum farklıdır. Bu sene istisnayi bir durum var kapatılan bazı vakıf üniversitelerini tercih edecek olup da başka üniversiteleri tercih etmek zorunda kalacak öğrenciler olacağından puanlarda bir miktar yükselme söz konusu. Tahmini 20 bin kadar öğrenci kapatılan üniversiteleri tercih edeceklerdi. Öğrenciler bu durumu göz önünde bulundurmaları önemli. Oralara gidecek öğrencilerde diğer üniversiteleri tercih edeceklerinden öğrencilerin gerekli tedbiri alarak tercih yapmaları gerekir.  En az 5,6 tane kendinden daha üst sıralamalı üniversiteleri makul bir şekilde şans tercihi denilen tercihlerde bulunabilirler. Bu sene için özellikle tercih listesinin sonunda kendilerini üniversiteli yapacak kesin tercihlere yer verilmeli. Aralığı geniş tutmalarını kesinlikle tavsiye ediyorum.

Öğrencileri puanlarına göre mi yönlendirmeli, kabiliyetlerine göre mi yönlendirmeli?

Tercih dönemi öncesi öğrencinin yetenekleriyle alakalı bir çalışma yapılmadıysa doğru yönlendirme yapılamaz. Öğrencilerin kaldırabileceği mesleki ortamlar göz önünde bulundurarak ilerde mutsuz olmamaları için kabiliyetler göz önünde bulundurulmalı. Sadece maddi getiriler göz önünde bulundurarak tercih yapılmamalı. Birçok parametri göz önüne alınarak karar verilmesinde fayda var.

Farklı puan türlerinde tercih yapmak isteyenler nasıl tercih yapmalı?

MF ve TM puan türlerini aynı tercih sıralamasına konulursa ciddi bir hata yapılmış olunur. Burada bakılması gereken öncelikle öğrenci hangi puan türündeki bölümü daha çok istiyor önceliği ona göre tespit etmek lazım. MF puan türündeki mesleği daha çok istiyorsa önceliği ona göre yapmalı. O puan türlerine çok takılı kalınmaması lazım. Öğrenim görülecek üniversite yada bölümü hangisini daha çok istendiğine bakılması lazım.
 
En kısa zamanda yerleşmek mi önemli, istediğin mesleği kazanana kadar hazırlanmak mı önemli?

Kişisel tavsiyem şu; öğrenci eğer olumsuz bir sınav durumu yaşadıysa strese yenik düşmüşse, konsantre olamamış, bir takım şeyler yolunda gitmediyse ikinci bir defa hazırlanmayı tercih edebilir. Ama normal koşullarda bu sene istediği mesleği icra edebileceği bir üniversiteyi kazanabiliyorsa tercih yapmalı. Mezun durumundaki, otokontrolü kalkan, zaafları olan bir öğrencinin seneye daha iyi bir sınav geçireceğinin garantisi yok. O yüzden alınan puanı iyi değerlendirmekte fayda var. Mezun konumundaki öğrenciyi etkileyecek çok daha fazla etken olacak. Stresi daha çok artacak, çevresindeki arkadaşlarının üniversiteli olma durumundan etkilenecek. Bir sene daha aynı yoğun tempoyu kaldıramama durumu olabiliyor. Bu durumları iyi değerlendirip, masaya doğru bir şekilde yatırıp öyle karar verilmesi gerekir. Eldeki puanı iyi bir şekilde değerlendirmekte fayda var bir sonraki sene o puanda alınamayabilir.





Tercih yapılırken dikkat edilmesi gereken kurallar nelerdir?

Öğrenciler tercih süreci içerisindeki yaşadıkları sıkıntıları sınav hazırlanmaktan daha zor olduğunu dile getirirler. Dikkat edilmesi gereken şu; gidecek olduğun üniversite ve yapacağın meslek ömür boyu sırtınızdan çıkaramayacağınız bir gömlek. Mesleği yaparken sahip olduğunuz statü, ekonomik durum, mesleğin gerektirdiği sosyal çevre bunlar sizi mutlu edecek mi bunlara dikkat edilmeli. Eğer meslekten emin değillerse iyi bir şekilde araştırıp o şekilde tercih etsinler. Mecburiyetten dolayı tercih edilen programlar ileride ciddi bir fatura ödetebilir.

Tercih döneminde velinin üzerine düşen görevler?

12 yıllık bir sürecin sonunda bir tercih dönemi karşımıza çıkıyor. Puanı başta kabullenmek lazım, veliler sözsel tacizden uzak durmaları lazım. “Çalışmadın da bu puanı aldın” gibi baskılardan kaçınmalılar. Ne kadar yargılasanız da sonucu değiştiremeyeceğiniz için hem kendinizi hem öğrenciyi demorize etmenize gerek yok. Mevcut koşullar, öğrenciyi hayata tutunduracak bir bölümü kazandırabiliyorsa koşullar değerlendirilmeli. Tercih konusunda velilerin, öğrenciyle beraber ortak noktada buluşarak tercih yapmalarında yarar var. Veliler duydukları bilgilerle ya da kendilerine ait tecrübelerle öğrencilere istemediği programlara tercih yaptırma çabası içerisine giriyorlar. O mesleği icra edecek öğrenci, bunu göz önünde tutarak yardımcı olmak yerine yanlış kararlar aldırmamakta lazım.




Tercih döneminde uzmandan mutlaka yardım alınmalı mı?

Tercih çok ciddi bir uzmanlık konusudur. Yetkin olan uzmanlar haricindeki kişilerden bilgi alışverişinde bulunulmamalı.


Seviye okullarında ücretsiz tercih danışmanlığı hizmeti verilmekte mi?

Ücretsiz tercih hizmeti vermekteyiz. Tercih danışmanlığına ihtiyacı olan öğrencileri kurumumuza bekleriz.