Türkiye’de üretilen yıllık 70 bin ton tütünün 17-18 bin tonunun Denizli’de yetiştirildiğini ifade eden CHP Denizli Milletvekili Melike Basmacı, “Acıpayam, Tavas, Beyağaç ve Çameli ilçelerinde yetiştirilen  tütünde “solgunluk virüsü” denen bir çeşit “mantar hastalığı” nedeniyle tütün üreticisinin mağdur olduğu yönünde bilgiler gelmektedir. Bunun ana sebeplerinden en başta geleni ise “mantar hastalığı” ile yeterli derecede mücadele edilmediği doğru mudur?. Üreticisinin zararını nasıl karşılayacaksınız?” diye Bakanlığa soru önergesi verecek.

Tütünde oynanan oyunların tütün üreticisini mağdur ettiğini ve kazançlarını azalttığını da önergesinde gündeme taşıyan Yazmalı Efe Basmacı; “Sözleşme yapılan şirketlerin kendi aralarında gizli anlaşmalar yapıp, fiyatları düşük açıkladıkları hususu doğru mudur ?” diyerek sordu.

CHP Denizli Milletvekili Melike Basmacı’nın Gıda, Hayvancılık ve Tarım Bakanı tarafından cevaplanmasını istediği sorulardan oluşan önergesi şöyle:
 
 
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MEÇLİSİ BAŞKANLIĞINA

Aşağıdaki soru/sorularımın Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanı Sayın Faruk ÇELİK tarafından yazılı olarak cevaplandırılmasını Anayasa’nın 98.ve İçtüzüğün 96.maddeleri saygıyla arz ederim. 30/09/2016
Melike BASMACI
DENİZLİ MİLLETVEKİLİ

2015 Verilerine göre Türkiye’de her yıl yaklaşık olarak 70.000 ton tütün, Ege Bölgesinde 50.000 ton ve Denizli’de ise yaklaşık 17.000-18.000 ton tütün üretilmektedir. Türkiye 70.000 ton tütün üretimi rakamları ile Dünya ülkeleri içinde %32,3 ile önemli bir üretici konumundadır.

Denizli genelinde yaklaşık 12.000 tütün üreticisi geçimini tütünden sağlamaktadır. Denizli İli’nin 12 ilçesinde tütün üretimi yapılmaktadır. 2015 Yılı verilerine göre 12.000 tütün üreticinin 11.350’i tütün alım şirketleri ile sözleşme yaparak üretim yapmaktadır.

Son zamanlarda tarafımıza Acıpayam, Tavas,Çameli, Beyağaç ilçe ve köylerinde tütün üreticilerinden tütünde solgunluk virüsü denen mantar hastalığı nedeniyle tütün üreticisinin mağdur olduğu yönünde bilgiler gelmektedir. Bunun ana sebeplerinden en başta geleni ise mantar hastalığı ile yeterli derecede ilaçla mücadele edilmediği şeklinde açıklama gelmektedir.

Mantar hastalığı nedeni ile tütünün verimi ve kalitesi bozulduğu için, köylü yeterli rekolteye ulaşamamış bu sebeple, sözleşme yaptığı firmalar ile karşı, karşıya kalmıştır.
Buna göre;
Soru 1-Denizli’de 2016 verilerine göre ne kadar alanda tütün dikimi yapılmış ve rekolte ne kadar olmuştur? Sözleşmeli tütün üretimi yapan üretici sayısı nedir ?

Soru 2-Mantar hastalığı nedeni ile rekolte de ne kadar bir düşüş olmuştur? Tütünün ticari kalitesi ne derecede etkilenmiştir? Üretici bu yıl tütünün kilosunu kaç paradan satmak zorunda kalmıştır?

Soru 3-Üreticinin, köylünün rekolte kayıpları ve kalite kayıpları nasıl telafi edilecektir? Tütünün verimliliği ve kalitesi bozulduğu için üretici sözleşme yaptığı firmalardan aldığı avansı bile ödeyememe durumu ile karşı karşıya kalmıştır. Bu durumun çözülmesi için bakanlığınız neler planlamaktadır?

Soru 4-Üretici ve köylü niçin sözleşmeli üretime kanalize edilmektedir? Sözleşme yapılan ticari şirketler kim tarafından ve nasıl denetlenmektedir? Sözleşme şartlarını TAPDK kontrol etmekte midir?

Soru 5-Sözleşme yapılan firmalar üreticilere hangi tür ilaçları dayatmaktadır? Bu dayatılan ilaçlar bakanlığınız tarafından denetlenmekte midir ?

Soru 6-Sözleşme yapılan şirketlerin kendi aralarında gizli anlaşmalar yapıp, fiyatları düşük açıkladıkları hususu doğru mudur ?