Denizli Nörobilim Aile ve Psikolojik Danışma Merkezi uzmanı Psikolojik Danışman Alaaddin Debgici Herkesin yaşamında iyi ya da kötü anıları olmuştur. Bazen hayat bize hiç beklemediğimiz anda hiç istemediğimiz sürprizler hazırlar, bazen de yaptığımız seçimlerimizi bizi mutlu etmeyen sonuçlara götürür. İyi anıları her zaman hatırlamak isteriz. Ölümsüz olsunlar diye fotoğraflarını çeker o da yetmezse videolarda saklarız. Baktıkça hatırlar, o günkü duyguları yeniden yaşarız. Ya kötü anılar?
Birçok insan geçmişindeki bazı anılarından tamamen kurtulmak ister. Hiç hatırlamamak. Bunun için psikiyatri servislerine başvururlar. İlaç tedavileri, terapiler ama gel gör ki anılar silinmez. Yaşamın belli dönemlerinde küçücük bir tetikleyici bile zihnimizdeki bir anı klasörünü açar ve herşeyi hatırlarız.
Travma sonrası yaşamımızı yeniden inşa etmek tek başına yapabileceğimiz bir şey değildir. Psikolojik destek almak kaçınılmaz bir gerekliliktir. Bizde bu konuyu uzmanına sorduk ve kötü anıların ilacı olarak bilinen EMDR nedir bunu öğrendik.
Denizli’nin son yıllarda adından sıkça bahsedilen uzmanı Psikolojik Danışman Alaaddin Debgici ile EMDR’ı konuştuk. Debgici EMDR’ın psikoterapide çok etkili bir yöntem olmasına rağmen çoğu uzmanca hala bilinmediğini ifade etti. Debgici bu tekniğin üniversite eğitimi sırasında öğretilmediğini, özel sertifikasyon eğitimi gerektirdiğini vurguladı. Nörobilim Aile ve Psikolojik Danışma Merkezinin ayrıca Denizli’de EMDR uygulanan ilk merkez olduğunu ifade eden Debgici EMDR hakkında bize şu bilgileri verdi;
EMDR’ın Türkçe karşılığı “Göz Hareketleriyle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşleme” olarak bilinir. EMDR; geçmişte ya da çocukluk döneminde yaşanan üzücü olaylar, travma, taciz veya doğal afetler gibi rahatsız edici yaşam deneyimlerinin neden olduğu duygusal sorunların yanı sıra, fobi, performans kaygısı, panik bozukluk, beden algısının bozukluğu, çocuklarda travma belirtileri, yas, kronik ağrı ve başka sorunların tedavisinde kullanılan psikolojik bir yöntemdir.
Geçmiş yaşama ait bu izler sağlıklı bir şekilde tedavi edilmezse gelecek yıllara adapte olmakta ve hayattan keyif almakta zorlanırız. Bitirilmemiş işler ve anılar tıpkı bir çay fincanının dibindeki tortu gibi hayatın tadını bozacaktır. Hatta migren gibi bazı rahatsızlıkların temelinde bile geçmiş yaşama ait izler olabilir. İşte EMDR bu anılarla kişinin daha sağlıklı bir şekilde yüzleşmesini sağlar. Hiç şüphesiz sağlıklı bir kişilik gelişimi için bu yüzleşme çok önemlidir.
Özetle belirtmek gerekirse, EMDR süreci: 1) daha önceki dönemlere ait anıların çözülmesini sağlamak 2) ikinci derece koşullanmanın sonucu olarak, mevcut stres faktörünü tetikleyen uyaranın duyarsızlaştırılması ve 3) gelecekte daha iyi işlev gösterilebilmesi için uygun tutumların, becerilerin ve arzu edilen davranışların yerleştirilmesi sürecidir.
EMDR süresince, terapist müdahalenin odak noktası olacak spesifik problemi belirlemek için danışanla birlikte çalışır. Terapist, yapılandırılmış prosedüre dayanarak, danışanın kendisini rahatsız eden durumu veya olayı tanımlamasına rehberlik eder ve üzücü olan önemli kısımlarını seçmesine yardımcı olur. Danışan göz hareketlerini takip ederken aynı zamanda hedef anının veya diğer anıların çeşitli kısımlarını deneyimler. Terapist, danışanın kendi başına doğru bir şekilde işleyip işlemediğinden emin olmak için, düzenli aralıklarla göz hareketlerini durdurur. Terapist bu süreçte danışana yardımcı olur ve ne yönde müdahale edileceği hakkında kararlar verir. Buradaki amaç, danışanın olumsuz deneyimle ilgili bilgiyi hızlı bir şekilde işlemesi ve uygun bir çözülmeyi sağlamaktır. EMDR yönteminin yaratıcısı Shapiro’nun deyimiyle bu belirtilerin azalması, danışanın negatif inancının yeni bir pozitif inanç ile yer değiştirmesi ve daha optimal seviyede işlevsellik göstermesi anlamına gelmektedir. EMDR tedavisi tek bir travma söz konusu olduğunda 1 ila 4 seans arasında, daha zor problemler söz konusu olduğunda ise 1 sene veya daha uzun sürebilmektedir.
Debgici bu tip olayları yaşayan kişilerin mutlaka Psikiyatri servisine başvurması gerektiğini, ilaç tedavisinin yanında psikoterapi seanslarının uygun olduğu kişiler içinse EMDR uygulamasının tedavi sürecini kolaylaştıracağını vurguladı.
Nörobilim Aile ve Psikolojik Danışma Merkezi olarak EMDR yöntemini Denizlililerle tanıştırmanın kendileri içinde önemli olduğuna değinen Debgici bu yöntemi öğrenmek birlikte çalıştığı uzmanlarla ciddi bir eğitim sürecinden geçtiklerini ifade etti.